Faydalı
model, yeni ve kullanışlı bir ürün veya işlemin belirli bir zaman dilimi
boyunca korunması için gereken bir süreçtir. Faydalı model, ürünün veya işlemin
sahibine belirli bir zaman dilimi boyunca kullanma, üretme ve satma hakları
verir.
· Buluş Basamağı: Patent için buluş basamağı zorunlu bir kriterdir. Faydalı modelde bu kriter aranmaz.
· Koruma
Süresi: Patent 20 yıl süreyle koruma sağlarken, faydalı modelin koruma
süresi 10 yıldır.
· İnceleme
Süreci: Patent başvuruları detaylı incelemeye tabi tutulur. Faydalı
modelde ise inceleme yapılmadan tescil sağlanabilir.
Faydalı Model Tescil Süreci
· Faydalı model tesciline başvurulacak ürün, teknik bir probleme yenilikçi bir çözüm getirmelidir. Yani, buluş yeni olmalı ve endüstriyel olarak uygulanabilir olmalıdır.
· Ürünlerin işlevsel özelliklerine yönelik olmalıdır. Estetik tasarımlar faydalı model kapsamına girmez, bunlar tasarım tescili kapsamında değerlendirilir.
· Faydalı model başvurusundan önce, ürünün başka bir kişi veya kurum tarafından tescil edilip edilmediğini araştırmak önemlidir. Yenilik kriterine uygun olmayan başvurular reddedilebilir.
· Türk Patent ve Marka Kurumu veri tabanında araştırmalar yapılır.
· Faydalı model başvurusu, gerekli teknik dokümanlar ve çizimler ile birlikte TPMKya yapılır. Başvuruda ürünün teknik özellikleri, işlevi ve nasıl çalıştığı ayrıntılı olarak açıklanır.
· Faydalı model başvurularında, patent başvurularının aksine inceleme yapılmaz, yalnızca şekli inceleme süreci uygulanır.
· Faydalı model başvurusu, gerekli incelemeler yapıldıktan sonra ilan edilir. Bu aşamada üçüncü kişiler itiraz edebilir.
· Eğer itiraz olmazsa başvuru süreci olumlu devam eder.
· İtiraz olmaması halinde faydalı model tescil edilir ve buluş sahibi faydalı model tescil belgesi alır.
· Faydalı model tescili 10 yıl süreyle geçerlidir ve bu süre içinde buluş sahibine münhasır haklar sağlar.
Faydalı Modelin Faydaları Şunlardır:
· Hızlı ve Ekonomik Koruma: Faydalı model başvuruları patent başvurularına göre daha hızlı sonuçlanır ve maliyet açısından daha uygundur.
· Buluş Sahipliği: Faydalı model tescili, sahibine buluş üzerinde 10 yıl boyunca münhasır haklar verir. Başkaları tarafından izinsiz kullanılması durumunda hukuki koruma sağlar.
· İnovasyon Teşviki: Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için yeni ürün geliştirme süreçlerinde koruma sağlar ve rekabet avantajı sunar.
· Patentten Farklılıklar: Faydalı modelde buluş basamağı aranmaz. Bu da buluşun daha kolay bir şekilde tescil edilmesini sağlar. Ayrıca, faydalı model tescili için bir araştırma raporu gereklidir ama derinlemesine inceleme yapılmaz.